ABD Başkanı Donald Trump ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun duyurduğu plan, yaklaşık iki yıldır süren savaşın sonlandırılmasını ve Gazze’de yeni bir yönetim düzeninin kurulmasını hedefliyor.
Hamas’ın tamamen devre dışı bırakılmasını öngören plan, hem rehine takası hem de insani yardımların kesintisiz sağlanması gibi acil başlıkları içeriyor. Aynı zamanda Gazze’nin ekonomik kalkınması için büyük çaplı yatırımlar öngörülüyor ve uzun vadede Filistin devletine kapı aralayabilecek ihtimallere işaret ediliyor.
Netanyahu, Hamas planı reddederse veya uygulamazsa İsrail’in “işini bitireceğini” söyledi. Trump da Hamas’ın hazırlanan planı kabul etmemesi halinde İsrail’e “tam destek” vereceklerini açıkladı.
Rehinelerin geri dönüşü
Plana göre, Hamas 20 canlı İsrailli rehineyi ve öldüğü düşünülen 24’ten fazla kişinin kalıntılarını 72 saat içinde iade edecek.
Buna karşılık İsrail, 250’si ağırlaştırılmış müebbet alan, bin 700’ü ise 7 Ekim 2023’ten bu yana tutuklu Filistinli olmak üzere toplamda yaklaşık 2 bin mahpusu serbest bırakacak.
Ayrıca her İsrailli rehinenin kalıntısı karşılığında, İsrail 15 Filistinlinin cenazesini iade edecek.
Ateşkes nasıl sağlanacak, İsrail nasıl geri çekilecek?
Plan, rehine takası süresince İsrail’in askeri operasyonlarını durdurmasını öngörüyor: Hava saldırıları, top atışları ve kara operasyonları tamamen askıya alınacak.
İsrail kuvvetleri Gazze’den tamamen çıkmayacak ancak “rehine takasına uygun bir hat” belirlenerek bu bölgeye çekilecek.
Nihai aşamada koşullar sağlandığında İsrail’in kademeli olarak Gazze’den tamamen çekileceği belirtiliyor.
İsrail’in açlık matematiği: Gazze’de kıtlık nasıl yaratıldı?
Plan, Gazze’ye “tam ve engelsiz yardım” gönderilmesini öngörüyor. Yardımlar Birleşmiş Milletler (BM), Kızılay ve diğer uluslararası kurumlar aracılığıyla ulaştırılacak.
Refah Sınır Kapısı’nın yeniden açılacağı, yardımların tarafların müdahalesi olmadan dağıtılacağı vurgulanıyor. Özellikle kıtlık ve açlıkla mücadele için insani yardımın kesintisiz sağlanacağı belirtiliyor.
En kritik konu Hamas’ın geleceği
En kritik maddelerden biri Hamas’ın tüm silahlarını bırakması. Plan, Hamas’ın yönetimde “doğrudan, dolaylı ya da herhangi bir şekilde” hiçbir rol üstlenmemesi gerektiğini açıkça vurguluyor